لنز طبی

امروزه دسترسی و خرید لنز طبی بسیار راحت است. اما انتخاب لنز چشم طبی مناسب بسیار اهمیت دارد. انتخاب نامناسب آن می تواند مشکلات بسیار زیادی را ایجاد کند. به علت این که تنوع کنتاکت های تماسی در حال حاضر بسیار زیاد است، احتمالا انتخاب لنز مناسب یک چالش بزرگ برای مصرف کنندگان خواهد بود.

شناخت انواع لنزهای تماسی، آشنایی با کاربردها، مزایا و معایب هریک می تواند شما را در انتخاب صحیح لنز تماسی کمک کند.

انواع لنز طبی

لنزهای طبی در سه دسته کلی لنزهای تماسی نرم، سخت و هیبریدی موجود می باشند. هر کدام از این ها برای یک گروه از مشکلات چسشمی مناسب می باشند. در ادامه بیشتر با هر کدام از این گروه ها و ویژگی های آن آشنا خواهید شد.

لنزهای تماسی نرم

لنزهای تماسی نرم را می توان جز شناخته ترین و محبوب ترین دسته لنز طبی به شمار آورد. این ها در مدل مختلف جهت رفع مشکلات انکساری مختلف طراحی و تولید شده اند. استفاده ی از لنزهای تماسی نرم نسبت به لنزهای تماسی سخت بسیار راحت تر می باشد. به همین دلیل افراد زیادی ترجیح می دهند که از این مدل استفاده کنند. همچنین این گروه دارای مدل لنز طبی رنگی و لنز رنگی بدون نمره نیز می باشد که باعث افزایش محبوبیت آن ها شده است. کاربرد دوگانه ی لنزهای تماسی طبی رنگی که هم کاربرد طبی و هم کاربرد زیبایی دارد، بسیار مورد استقبال واقع شده است.

در حال حاضر لنزهای تماسی نرم با بهره گیری از مواد سیلیکون هایدروژل و هایدروژل ساخته می شوند. لنزهای سیلیکونی را می توان نسل جدیدی از لنزهای تماسی نرم دانست. این ها نسبت به لنزهای هایدروژل از تنفس بالاتری برخوردار هستند و نسبت تجمع رسوبات بر سطح آن مقاوم ترند. همچنین این گروه از کنتاکت های تماسی کمتر چشم را تحریک می کنند؛ به همین دلیل برای افراد با چشمان خشک مناسب تر هستند.

لنزهای تماسی نرم از لحاظ مدت زمان مصرف به سه دسته ی سالانه، فصلی و روزانه تقسیم بندع می شوند:

لنز تماسی نرم سالانه

این دسته که بیشتر با نام لنز طبی سالانه شناخته می شوند، طولانی ترین مدت زمان مصرف را دارند. پس از خرید این نوع کنتاکت تماسی می توانید تا دوازده ماه یا همان یک سال از آن استفاده کنید. البته نباید تصور کنید که می توانید از این مدل به طور شبانه روزی استفاده کنید. بلکه در طول روز به طور محدود و نهایت تا شب هنگام خواب می توانید آن را به چشم داشته باشید. پس از آن حتما باید لنز سالانه را از چشم خارج کنید و تا روز بعد و یا استفاده ی بعدی در محلول لنز قرار دهید.

لنز تماسی نرم فصلی

لنزهای تماسی نرم فصلی دسته ی دوم از لنزهای طبی هستند.لنز طبی فصلی را می توان تا سه ماه استفاده کرد. نحوه ی استفاده از آن ها نیز دقیقا مشابه گروه قبلی است. یعنی صبح تا شب نسبت به تحمل چشم می توان لنز فصلی را پوشید و پس از آن باید قبل از خواب لنزها را از چشم خارج کرد و در مایع لنز قرار دارد.

 این گروه نسبت به گروه قبل بیشتر مورد قبول کارشناسان چشم می باشد. زیرا کارشناسان چشم معتقدند که هر چه فواصل تعویض لنز کوتاه تر باشد، سلامت چشم ها بهتر و بیشتر حفظ می شود.

لنز تماسی نرم روزانه

لنز طبی روزانه در واقع لنزهایی یکبار مصرف هستند. این ها را باید یک بار استفاده کنید و سپس دور بیندازید. لنز طبی روزانه مورد اعتماد ترین نوع لنزهای تماسی هستند که به هیچ عنوان خطری برای سلامت چشم ها ندارند. اما به علت این که مصرف لنز روزانه آن ها برای مصرف کننده گران تمام می شود، معمولا افراد به خصوصی از آن ها استفاده می کنند. یکی دیگر از مزیت های این دسته علاوه بر بهداشتی تر بودن آن ها، نیاز نداشتن به محلول لنز و جالنزی می باشد.

لنزهای تماسی نرم با قابلیت محافظت در برابر اشعه UV

امروزه اشعه ی مضر UV بیشتر زندگی افراد را در بر گرفته است. اشعه ی UV تنها محدود به نور خورشید نمی شود، صفحه ی تلویزیون، کامپیوتر، تبلت و گوشی از پر تابش ترین موارد اشعه ی UV می باشند. محافظت از چشم در برابر اشعه های مضر فرابنفش بسیار اهمیت دارد.

اگر جز کسانی هستید که در محیط های باز ورزش می کنید و یا ساعات زیادی را با کامپیوتر و موبایل کار می کنید، خرید این مدل می تواند کمک بسیار زیادی به شما بکند. در هنگام ورزش استفاده از عینک سخت و گاها غیر ممکن است. با خرید این مدل از لنز طبی می توانید هم از چشمانتان در برابر اشعه های مضر مراقبت کنید و هم این که به راحتی به ورزش مورد علاقه تان بپردازید.

برندهای خاصی در حال حاضر این ویژگی را برای لنزهایشان در نظر گرفته اند. به عنوان مثال لنز بایوفینیتی ، ایر اپتیکس و جانسون اند جانسون و … برخی از این برندها هستند. برای دریافت لیست کامل مارک لنز طبی که دارای این ویژگی هستند می توانید از اپتومتریستتان کمک بگیرید.

توجه داشته باشید که این لنزها تنها از قسمت داخلی چشمتان در برابر این اشعه های مضر محافظت می کنند و برای مراقبت از نواخی اطراف چشمتان لازم است که از دیگر محافظ کننده ها مانند کرم های ضد آفتاب استفاده کنید.

معایب لنز طبی نرم

تا به اینجا با ویژگی ها و مزایای لنز طبی رنگی نرم که راحتی استفاده، تنوع در مدل و مدت استفاده بود آشنا شدید. اما این ها معایبی نیز دارند.

• درجه ی وضوح تصویر این ها نسبت به لنزهای طبی سخت کمتر است.
• لنزهای نماسی نرم در مقایسه با لنزهای تماسی سخت بیشتر آلاینده های محیطی را جذب می کنند.
• با توجه به ماهیت و ساختار نرمی که دارند، بیشتر در معرض آسیب و پاره شدن هستند.

لنز چشم طبی برای قوز قرنیه

با خواندن معایب لنزهای تماسی نرم احتمالا علاقه مند شده اید که با لنز سخت نیز آشنا شوید. لنزهای سخت با مخفف RGP لنزهای نفوذ پذیر با گاز هستند. گرچه این مدل نسبت به لنز طبی نرم از محبوبیت کمتری برخوردار می باشند، اما این دسته نز دارای مزایای زیادی می باشد که می تواند به عنوان گزینه های روی میز به آن فکر کتید:

• وضوح دید بالاتر و شفاف تر نسبت به لنزهای طبی نرم
• ایجاد وضوح دید بسیار بالا وشفاف برای افراد با مشکلات آستیگمات
• مناسب برای افراد مبتلا به پیرچشمی که نیاز لنز دو کانونی و یا چند کانونی دارند.
• قابل استفاده برای افرادی که دچار مشکل قوز قرنیه هستند.
• مناسب برای استفاده پس از عمل های جراحی انکساری چشم

با وجود تمامی این مزایا باز هم افراد ترجیح می دهند که از لنزهای تماسی نرم استفاده کنند. علت آن هم تنها راحتی استفاده از آن ها می باشند و تنها افراد با مشکلات خاص چشمی از این مدل استفاده می کنند.

معایب لنزهای تماسی سخت

لنز طبی سخت نیز مانند لنزهای تماسی نرم دارای معایبی می باشند:

• عادت کردن به آن ها در مقایسه با لنزهای تماسی طبی نرم مدت زمان بیشتری طول می کشد.
• حتما باید برای مدت زمان یک هفته و حتی بیشتر به طور منظم پوشیده شوند تا برای مصرف کننده عادی شود. در صورتی که لنرهای نرم بلافاصله پس از استفاده حس راحتی برای کاربر ایجاد می کند.
• به علت کوچک تر بودن سایز آن امکان جدا شدن آن از چشم مخصوصا هنگام فعالیت های بدنی بیشتر است.
• امکان ساییدگی قرنیه در این مدل بیشتر است.

گرچه لنزهای سحت نسبت به لنزهای نرم نیاز به مراثبت بیشتری دارند، اما به علت این که برای مدت زمان های طولانی تری قابل استفاده هستند به همین دلیل باعث صرفه جویی در هزینه هایتان خواهد شد. لنز رنگی سالانه برای استفاده در میهمانی ها گزینه ی فوق العاده ای است.

لنزهای هیبریدی

اگر دوست دارید لنزی داشته باشید که ویژگی های مثبت لنز طبی نرم و سخت را تواما داشته باشد، می توانید به سراغ لنزهای تماسی هیبریدی بروید.

لنز هیبریدی دارای یک مرکز سخت و نفوذ پذیر با گاز ساخته می شود که در اطراف با مواد سیلیکونی نرم احاطه شده است. در واقع این لنزها راحتی استفاده لنزهای نرم را در کنار وضوح تصویر لنزهای سخت را به دنبال دارد.

دامنه ی استفاده از این دسته نیز بسیار وسیع است. از این لنز تماسی می توان برای رفع نزدیک بینی، دور بینی، آستیگمات و پیر چشمی استفاده کرد. حتی افرادی که دارای قوز قرنیه هستند نیز می توانند از این مدل استفاده کنند.  افرادی که از لنز آستیگمات استفاده می کنند می توانند برای راحتی بیشتر مدل هیبریدی را خریداری کنند.

افرادی که برایشان لنزهای تماسی سخت تجویز می شوند و از لنزهای هیبریدی استفاده کرده اند؛ معتقد بوده اند که استفاده ی راحت تری را تجربه کرده اند. اما باید توجه داشته باشید، که قیمت لنزهای تماسی هیبریدی نسبت به دو دسته ی قبلی بالاتر است.

خرید لنز طبی

قطعا انجام معاینه چشم قبل از خرید لنز طبی بسیار ضرورری و لازم است. همان طور که قبل از خرید عینک به اپتومتریست مراجعه می کنید و پس از دریافت نسخه ی چشم پزشکتان برای خرید اقدام می کنید، خرید لنز چشم طبی نیز به همین صورت است.

شاید بگویید که بر اساس نسخه ی عینکم لنز مرا سفارش می دهم.این کار را می توانید انجام دهید اما مقدار درصد خطا وجود دارد. زیرا نسخه ی لنز و عینک معمولا کمی با هم تفاوت دارند.

علاوه بر این لنزهایی که متخصص چشم و یا اپتومتریست برایتان  تجویز کنند، بر اساس ویژگی های چشمی شما از لحاظ سایز و قطر چشم و حتی میزان حساسیت چشمتان خواهد بود. به همین دلیل راحتی بیشتری پس از استفاده تجربه خواهید کرد.

افرادی که دارای چشمان خشک و یا حساس هستند، یا دچار آلرژی های فصلی خاصی هستند، حتما باید زیر نظر پزشک اقدام به خرید لنز طبی رنگی کنند. انتخاب نادرست لنز چه از لحاظ قدرت و چه از لحاظ ویژگی های کیفی می تواند منجر به نارضایتی و پشیمانی از خرید شود. اما اگر لنزتان را به درستی و بر اساس معیارهای چشمتان انتخاب کنید، می توانید مطمئن باشید که راحت ترین وسیله برای اصلاح بینایی است.

توجه داشته باشد که پس از اولین استفاده لنزهای تماسی حتما بعد از دو هفته و نهایتا یک ماه برای چکاپ چشم هایتان به متخصص چشم مراجعه کنید. اگر بتوانید در فواصل منظم ماهانه به چشم پزشکی مراجعه کنید که بسیار عالی خواهد بود.

نکته ی مهم

در انتخاب نوع لنز قطعا متخصص چشم نظر کارشناسانه تری به شما خواهد داد. ولی اگر بخواهید به طور پاره وقت و برای زمان های به خصوص از لنزهای تماسی استفاده کنید لنزهای تماسی نرم تنها انتخاب شما خواهند بود. اما اگر بخواهید به طور مداوم از لنزهای تماسی استفاده کنید آن وقت می توانید از هم لنزهای نرم و هم از لنزهاس سخت استفاده کنید.

نحوه ی خواندن نسخه ی لنز طبی

پس از این که چشم پزشک نسخه ی چشمتان را نوشت، شاید برایتان جالب باشد که از علائم نوشته شده در برگه سر دربیارید و یا این که برای خرید آن به مراکز دیگری مانند نمایندگی لنز طبی مراجعه کنید. بسیار اهمیت دارد که شماره لنز، مارک لنز تجویزی و اندازه ی آن طبق نسخه باشد.

قطعا اگر به مراکز فروش مراجعه کند، آن ها کارشناسانی دارند که شما را در خرید راهنمایی کنند، اما اگر دوست داشته باشید به صورت آنلاین ثبت سفارش کنید، لازم است بتوانید نسخه تان را بخوانید.

علائم اختصاری که در نسخه تان مشاهده می کنید به شرح زیر است:

• OD : عدد کنار این لنز نشان دهنده ی قدرت لنز برای چشم راست است.
• OS : این پارامتر برای نشان دادن قدرت چشم چپ است.
• OU: اگر هر دو چشم دارای نمره ی مشابه داشته باشند، این پارامتر در نسخه پر می شود.

پارامترهای اندازه گیری شده با دیوپتر و علامت اختصاری D نمایش داده می شوند. این واحدی از قدرت انکساری چشم است که فاصله کانونی تا لنز را گزارش می کند.

علائم PWR و یا SPH که در کنار سه پارامتر بالا مشاهده خواهید کرد، قدرت تصحیح مورد نیاز برای هر چشم را نشان می دهد.

برای این که بیشتر این موارد را درک کنید، به این مثال توجه کنید. اگر در نسخه ی شما عبارت OD -3.5 D درج شد، این بدان معنا است که شما برای اصلاح چشم راست خود نیار به یک لنز نزدیک بین با نمره ی 3.5 خواهید داشت. OD +2 D یعنی چشم راست شما به اندازه ی 2 دیوپتر دور بین است.

اگر در نسخه ی شما عبارتPL  درج شده بود، یعنی چشمانتان سالم است و نیاز به لنز نمره دار ندارید. در این صورت می توانید لنز رنگی ساده تهیه کنید.

اهمیت قطر و انحنای لنز در انتخاب لنز

قطر لنز با پارامتر DIA مشخص می شود. این پارامتر به شما این اطمینان را می دهدکه لنزتان را براساس سایز چشمتان تهیه کنید. البته BC یا انحنای لنز نیز معمولا در نسخه ها درج می شود که جز همان پارامترهای سایز لنز است. این دو پارامتر در هنگام خرید لنز بسیار اهمیت دارد. زیرا خرید کنتاکت تماسی کوچ و یا بزرگ می تواند باعث سوزش چشم و یا ساییدگی قرتیه بشود.

در نهایت برند لنز طبی مناسب با مشخصات چشمتان برایتان تجویز می شود. این برند قطعا یکی از برندهای لنز ایراپتیکس ، لنز بایوفنتی ، لنز جانسون اند جانسون و … خواهد بود. این برندها جز راحت ترین و معروف ترین برندهای لنز طبی به شمار می آید.

مراقبت و نگهداری از لنزهای طبی

آشنایی به قوانین و مقررات نگهداری از لنزهای تماسی و همچنین پایبندی به انجام آن ها در حفظ سلامت چشم ها بسیار اهمیت دارد. بیشتر این مراقبت ها مختص لنزهای تماسی نرم است. بیشترین مراقبت ها شامل موارد زیر می شود:

ضدعفونی و تمیز کردن لنزهای تماسی

مهمترین کار در زمان استفاده از لنزهای تماسی، ضدعفونی و تمیز کردن آن ها است. تمیز کردن و ضدعفونی کردن لنزها برای از بین بردن کثیفی ها و باکتری های سطح لنز بسیار اهمیت دارد. در صورت تمیز نکردن لنز و انباشته شدن باکتری ها بروی سطح آن امکان ابتلا به بیماری های قارچی بسیار زیاد است.

هر بار پس از استفاده که لنزهای خود را بشورید و ضدعفونی کنید. شستن و ضدعفونی کردن لنزهای تماسی تنها مایعی به خصوص به نام محلول لنز انجام می شود.

برای شست و شو و تمیز کردن لنزهای تماسی، آن را کف دستتان قرار دهید. سپس چند قطره از مایع لنز روی آن بریزید. با کمک انگشت اشاره تمامی قسمت های لنز مخصوصا لبه های آن را بمالید. سپس مجدد با محلول لنز آن را آبکشی کنید و در جالنزی که از قبل تمیز کردید، قرار دهید. حالا داخل محفظه را با با محلول لنز کاملا پر کنید به طوری که لنز کاملا در آن غوطه ور شود.

نکات مراقبتی

نکاتی که باید هنگام تمیز کردن لنزهای تماسی به آن توجه داشته باشید عبارت است از:

• هیچ گاه از محلول لنز مانده داخل جالنزی مجدد استفاده نکنید.
• لنزهایتان را به طور روانه تمیز کنید.
• محفظه های نگهداری لنزتان را مرتب تمیز کنید و در فواصل کوتاه مدت تعویض کنید. پس از شست و شوی جالنزی تان، اجازه دهید در فضای آزاد خشک شود. برای شست وشوی آن نیازی نیست که شوینده های صابونی استفاده کنید. بلکه آن را تنها با آب داغ بشورید کافی است.
• هیچ وقت از بزاق دهنتان برای ضدعفونی و شست وشوی لنزتان استفاده نکنید. این کار باعث انتقال باکتری های فعال دهان به چشم و باعث بیماری های چشمی می شود.
• فقط از محلول های تایید شده برای شست وشو و ضدعفونی آن ها استفاده کنید و از محلول های دست ساز و یا خانگی به هیچ عنوان استفاده نکنید.
• برای شستن لنزهایتان از آب لوله کشی و یا آب تصفیه استفاده نکنید. میکروارگانیسم های موجود در آب هر اندازه که برای سیستم گوارش بی خطر هستند، برای چشم ها به شدت مضر هستند و باعث آسیب ورود باکتری های خطرناک به چشمتان می شود.

استفاده ی صحیح از لنز طبی

حالا که با نحوه ی صحیح شست وشو و ضدعفونی کردن لنزهای تماسی آشنا شدید، لازم است که نحوه ی صحیح استفاده از آن ها را نیز بدانید. نحوه ی صحیح استفاده شامل چگونگی قرار دادن و برداشتن آن از چشم است. اهمیت این مرحله بیشتر از مرحله ی قبل نباشد، کمتر نیز نیست. برای این که هنگام استفاده از لنز طبی با کمترین چالش مواجه شوید، نکات زیر را به خاطر بسپرید:

آموزش شیوه ی صحیح استفاده از لنز

شیوه ی صحیح به شرح ذیل است:

• قبل از دست زدن به کنتاکت های تماسیتان، دست هایتان را با آب و صابون کاملا بشورید. بهتر است از صابون های بی عطری که حساسیت زا نمی باشند استفاده کنید.
• پس از شستن دست ها باید برای جلوگیری از انتقال باکتزی های آب به لنزتان، باید دستهایتان را کاملا خشک کنید. بهتر است این کار را با دستمال های یکبار مصرف بدون پرز انجام دهید.
• سعی کنید ناخن هایتان را کوتاه نگه دارید. پوشیدن و برداشتن لنز با ناخن های بلند سخت است و گاهی منجر به پاره شدن لنزها می شود.
• در صورتی که عادت به استفاده از اسپری مو دارید حتما قبل از قرار دادن کنتاکت ها در چشم از آن استفاده کنید. همچنین حتما پس از اسپری کردن دست هایتان را بشورید.
• اگر اهل آرایش و میکاپ هستید، باید ابتدا لنزها را در چشم قرار دهید و سپس از لوازم آرایشی استفاده کنید. این لوازم آرایشی از کرم های مرطوب کننده و ضدآفتاب ساده تا آرایش حرفه ای را شامل می شود. همچنین در پایان روز باید ابتدا آن ها را از چشم درآورید و سپس آرایشتان را بشورید.
• لنزهای تماسی تان در مدت زمان تعیین شده توسط اپتومتریست استفاده کنید. استفاده ی بیش از حد و مداوم از لنزهای تماسی علاوه بر این که باعث خستگی چشم می شود، منجر ایجاد ناراحتی هایی در چشم نیز خواهد شد. در این مورد پیشنهاد ما به شما ، استفاده از لنز رنگی روزانه یا لنز رنگی فصلی می باشد.
• به هیچ عنوان با لنزهایتان نخوابید، مگر این که لنزتان مناسب برای خوابیدن باشد. این مدل از لنز طبی در ایران بسیار محدود و کم است. پس حتما قبل از خوابیدن با آن ا در این بار مطمئن شوید.

علائم چشمی نگران کننده

همان طور که پیشتر نیز به آن اشاره شد، لنز چشم طبی کاملا ایمن و مورد تایید سازمان غذا و دارو آمریکا می باشد. اما گاهی در اثر استفاده ی نادرست ممکن است باعث ابجاد ناراحتی هایی در چشم شود. این علائم می تواند از موارد جزئی تا موارد جدی تر متغیر باشد. در هر صورت در صورت بروز هرکدام از این علائم که در ادامه ذکر می شود، باید در اسرع وقت به چشم پزشکی مراجعه کنید.

عدم توجه به علائم هر چند ساده و جزئی باشند، می تواند به مرور و در آینده تبدیل به مشکلات جدی تری بشود.

• تار شدن دید
• از دست رفتن ناگهانی بینایی
• درد شدید در چشم
• قرمزی چشم
• تحرک پذیری
• عفونت و تورم در چشم